Το τσιμπούρι (κρότων) είναι κοινή ονομασία του ενός αρθρόποδου παράσιτου που ανήκει στην τάξη Ακάρεα. Τρέφεται με αίμα που απορροφά από το δέρμα των θηλαστικών, στα οποία παρασιτεί. Έχουν 4 ζεύγη ποδιών και μέγεθος 2 έως 6 χιλιοστά τα αρσενικά και 3 έως 16 χιλιοστά τα θηλυκά.
Το άνοιγμα του στόματος βρίσκεται στη βάση μιας αγκαθωτής λόγχης, στο κέντρο των στοματικών μορίων και δεν φαίνεται. Όταν ο κρότωνας βυθίζει την αγκαθωτή λόγχη μέσα στο δέρμα για να απομυζήσει αίμα από το ζώο, δημιουργείται μια οπή στο δέρμα (π.χ. λόγω των οπών από κρότωνες περίπου το 70% των δερμάτων από τις αίγες είναι ακατάλληλο για τη βυρσοδεψία). Επίσης, ο κρότωνας μπορεί να μεταφέρει στα ζώα διάφορους παθογόνους παράγοντες, όπως ρικέτσιες, Babesia κ.ά.
Οι ιδανικότερες συνθήκες για να μολυνθούν τα ζώα και ο άνθρωπος με τσιμπούρια, επικρατούν την άνοιξη και το φθινόπωρο (15-20ºC, σχετική υγρασία 80-95%). Στη χώρα μας, οι κρότωνες βρίσκονται συνήθως στα βοοειδή, στο πρόβατο, στην αίγα (στο 5-75% των ποιμνίων αιγών), στο σκύλο, στην αλεπού, στα ιπποειδή, στο λαγό, στο σκαντζόχοιρο, στα πτηνά, στην ινδόρνιθα (2%), στα ερπετά κ.ά., και σποραδικά, στον άνθρωπο.
Για να απομακρύνουμε ένα τσιμπούρι από το δέρμα, στάζουμε επάνω του 3-4 σταγόνες λάδι ή πετρέλαιο ή οινόπνευμα κ.ά., για να κλείσουν οι δύο οπές που βρίσκονται στις πλευρικές επιφάνειες του σώματος, από τις οποίες αναπνέει το τσιμπούρι. Έτσι, δεν μπορεί να αναπνεύσει και σε μερικά λεπτά της ώρας, αποσύρει την αγκαθωτή λόγχη από το δέρμα. Αν το τσιμπούρι αποσπαστεί βίαια από το δέρμα υπάρχει κίνδυνος να αποκοπεί και να μείνει μέσα στο δέρμα η αγκαθωτή λόγχη, οπότε μπορεί να προκληθεί σοβαρή πληγή, ιδιαίτερα όταν αυτή επιμολύνεται από πυογόνα μικρόβια.
Σε ζώα, όπως τα μηρυκαστικά, που έχουν συνήθως μεγάλο αριθμό τσιμπουριών επάνω τους, η απομάκρυνση γίνεται με ψεκασμούς, λουτρά, ενσταλάξεις, καθώς και με εγχύσεις κροτωνοκτόνων φαρμάκων επάνω στο ζώο.
Εγγραφείτε ώστε να λαμβάνετε νέα μας στο email σας.
Στο email μας μπορείτε να στέλνετε φωτογραφίες, αγγελίες και ερωτήσεις. Αν έχετε ποιμνιοστάσιο, μπορούμε να σας κάνουμε και ένα αφιέρωμα μέσα στο blog μας αν μας στείλετε υλικό. Διαφορετικά μπορείτε απλά να σχολιάσετε το άρθρο παρακάτω.
